W 2018 roku Bank BNP Paribas wprowadził śmiałą kampanię społeczną zatytułowaną Dlaczego nie ma kobiet na banknotach?. Kampania prowadzona jest w formie sondy ulicznej, w której dziennikarka zadaje tytułowe pytanie przechodniom, którzy z zasady dziwią się dlaczego właśnie nie ma kobiet na banknotach. Przechodnie twierdzą, że to powinno ulec zmianie, ponieważ kobiety są częścią polskiego społeczeństwa oraz mogą się pochwalić dużą ilością zasług i osiągnięć. Co ciekawe bank wprowadził kampanię mającą na celu pobudzenie dyskusji wśród polaków jednak, sam bank powinien rozpocząć zmiany od samego siebie, ponieważ jak podaje portal bezprawnik.pl w zarządzie jak i na wyższych stanowiskach w banku nie znajdziemy prawie żadnej kobiety.
Dlaczego prawie nie ma kobiet na numizmatach?
Wcześniej wspomniana kampania społeczna rozgorzała dyskusję na forach internetowych oraz na portalach dziennikarskich odnośnie powodów, dla których wizerunki kobiet jest tak mało popularny na numizmatach. Bardzo częstym powodem jest to, że istnieje pewne przeświadczenie, że na banknotach powinni widnieć mężczyźni, którzy posiadają jakieś zasługi dla narodu i stanowią w pewnym sensie symbol dla kraju. Co ciekawe jeśli chciałoby się upamiętnić królową Jadwigę na banknocie, musiałoby się zaburzyć chronologię, ponieważ jej miejsce przypadłoby między 50-100 złotych. Kolejnym powodem, dla którego kobiety nie pojawiają się na banknotach i monetach jest to, że niektórzy twierdzą, że państwo polskie nie miało szczęścia do króla będącego kobietą, która miała takie zasługi, że mógłby zasłużyć na uwiecznienie na banknocie. W przypadku królowej Jadwigi, jej zasługi są porównywalnie mniejsze niż jej męża, który zasłużył sobie na bycie uwiecznionym na banknocie o nominale 100 złotych. W dzisiejszych czasach trwa dyskusja odnośnie roli kobiet na świecie. Walczą one o swoje prawa, ponieważ pomimo równouprawnienia kobiety nie posiadają w pełni tych samych praw co mężczyźni, których pozycja oraz wiele innych aspektów są uwarunkowane przez społeczeństwo, oraz kulturę.
Kobiety na monetach
Kobiety można odnaleźć na 8 monetach kolekcjonerskich, 2 okolicznościowych oraz 1 banknocie. Wzornictwo spotykane na banknotach obiegowych jak i kolekcjonerskich najczęściej nawiązuje do historii, postaci, znanych miejsc oraz symboli kojarzonych z państwem. Nie tylko mężczyźni, ale również kobiety odegrały bardzo ważną rolę w polskiej historii. Jedynie Maria Skłodowska-Curie zasłużyła, żeby jej wizerunek został upamiętniony na banknocie kolekcjonerskim. Został wyemitowany w 2011 roku z okazji 100 rocznicy przyznania jej Nagrody Nobla. Również tę noblistkę można znaleźć na dwóch monetach m.in. srebrna kolekcjonerska o nominale 100 złotych z 1974 oraz moneta okolicznościowa o nominale 2 zł, która upamiętniła 100-lecie odkrycia radu i polonu. Na monecie widnieje Maria Skłodowska-Curie wraz z mężem Pierrem.
[banknot] https://numizmatyczny.com/banknot-kolekcjonerski-20-zl-maria-sklodowska-curie
Kobiety są częściej spotykane na monetach jako anonimowe postacie, aniżeli osoby znane z imienia i nazwiska. Moneta na których widnieją anonimowe i przypadkowe kobiety można wymienić z co najmniej 10 jak nie więcej. Najciekawszymi są np. moneta wyemitowana w 2017 roku upamiętniająca Rzeź Woli i Ochoty, która przedstawia klęczącą kobietę z twarzą schowaną w dłoniach. Kolejnym może być moneta upamiętniająca 35-lecie Solidarności Walczącej wydana w 2017 roku. Na monecie widnieje kobieta malująca na murze znak Polski Walczącej. Monety przedstawiają również wizerunki kobiet, którym nie do końca są poświęcone dane monety jak na przykład: moneta upamiętniająca ofiary tragedii smoleńskiej wyemitowaną w 2011 roku, która przedstawia państwo Marię i Lecha Kaczyńskich czy również moneta wyemitowana w 2020 roku będąca upamiętnieniem zbrodni w Palmirach w 1940. Na monecie widnieje wizerunek Antoniny Lewandowskiej, która była jedyną kobietą zamordowaną podczas zbrodni w Katyniu.
Jedna seria została całkowicie poświęconą kobietom, jest to seria Wielkie aktorki, która upamiętnia najwybitniejsze artystki polskiej sceny teatralnej. Seria została zainaugurowana w czerwcu 2019 roku. Na pierwszej i na razie jedynej wyemitowanej do tej pory monecie widnieje moneta kolekcjonerska Helena Modrzejewska.
Kolejna moneta pochodząca z serii Wyklęci przez komunistów żołnierze niezłomni upamiętniła kobietę zazłużoną dla państwa, a mianowicie Danutę Siedzikównę o pseudonimie „Inka” wyemitowaną w 2017 roku. W serii Polscy Malarze XIX/XX w. możemy znaleźć aż dwie kobiety upamiętnione na monetach - Olga Boznańska i Zofia Stryjeńska.
W prestiżowej serii Skarby Stanisława Augusta została uwieczniona królowa Jadwiga. Warto pamiętać, że swoje miejsce na monetach znalazła również Agnieszka Osiecka, która w 2013 została upamiętniona jako czwarta, wśród innych znanych artystów w serii Historia Polskiej Muzyki Rozrywkowej. Ostatnią monetą, o której warto wspomnieć jest moneta wyemitowana w 2009 starająca się upamiętnić Polaków ratujących Żydów, wśród upamiętnionych kobiet była Irena Sendlerowa, Zofia Kossak i siostra Matylda Getter.
Można zauważyć, że kobiety nie są aż tak zapomniane przypatrując się poszczególnym latom emisji Narodowego Banku Polskiego. Jednak podsumowując można zauważyć, że kobiety na monetach i banknotach stanowią bardzo niski odsetek wśród wszystkich wizerunków.
Źródła:
- https://szpilkiwplecaku.pl/kobiety-na-banknotach-gdzie-one-sa/
- https://tvn24.pl/biznes/pieniadze/kobiety-na-banknoty-kto-powinien-trafic-na-polskie-pieniadze-ra561374-4459634
- https://bezprawnik.pl/bank-bnp-paribas-klub-dzentelmenow/
- https://www.zadluzenia.com/artykul/kobiety-na-banknotach-kampania-bgz-bnp-paribas/
- https://gazetawroclawska.pl/dlaczego-nie-ma-kobiet-na-banknotach-odpowiadamy/ar/c3-13613936
Zapisz się do newslettera i zyskaj 10% rabatu na wybrane produkty
https://numizmatyczny.com/newsletter